Peter James’ in romanı “Host” iki adet disketle 1993 yılında yayınlandı. Dijital ortamda yayınlanan ilk kitaptı. Sonrasında, basılı kitaplar mı yoksa dijital kitaplar mı sorusu gündeme geldi. James, dijital kaynakların basılı kitaplara göre gelecekte daha popüler, daha kolay ve daha eğlenceli okuma araçları olacağını ileri sürdü. Bu da kitapların sonu olacaktı. Bu iddia o dönemlerde pek ciddiye alınmadı. (James ile yapılan bir röpotaj: PETER JAMES, AUTHOR OF HOST, THE FIRST EBOOK: INTERVIEW)
Geçen süreçte dijital kaynaklar hızla yayıldı. Basılı kitapların tahtı sallanmaya başladı. Sosyal medyanın hayatımıza girmesiyle de, şuan dijital kaynaklar en parlak dönemini yaşıyor. James’in iddiasının gerçekleşip gerçekleşmeyeceği değil, artık ne zaman gerçekleşeceği tartışılıyor.
Çok değil birkaç yıl öncesine kadar, ben de James’le aynı düşüncedeydim. Kitapların ortadan kalkacağını yerini tamamen dijital kaynaklara bırakacağını zannederdim. Benim için internet günümüzün matbaasıydı ve zamanı geldiğinde kitabı öldürecekti. Bir zamanlar matbaanın yapıyı öldürdüğü gibi. Gutenberg’in matbaasından sonra, insanlara bir şeyler anlatabilmek için süslü yapılara gerek kalmamıştı. Kitaplar artık çok daha kolay ve hızlı basılabiliyordu. Ve yapı ölmüştü. Victor Hugo Notre Dame’ın Kamburu romanında bu durumu detaylıca ele almaktadır.
Artık bu konudaki düşüncelerim daha net: Kitaplar asla ölmeyecek!
James’in dediği gibi, okumayı kolaylaştıran ve daha elverişli hale getiren birçok teknoloji geliştirildi. Tüm bunlara rağmen, kitaplar hala bir içeriği iletme işlevini kaybetmedi. Nedeni çok basit; bir kitap kendinden başka birşeye ihtiyaç duymaz ve okuyuculara hiçbir sensörün taklit edemeyeceği duygusal bir deneyim sağlar.
Google, şimdiye kadar yaklaşık 130 milyon kitabın basıldığını tahmin ediyor. Ve her yıl 3 milyon yeni kitap basılmaya devam ediyor. Örneğin; dünyanın en büyük kütüphanelerinden Britanya Kütüphanesi’ne eklenen kitaplar için kilometrelerce raf yapılıyor. Gerçek şu ki, bu deneyimi yaşamak isteyen insanlar var. Bu insanlar var oldukları sürece de kitaplar basılmaya devam edecek.
Şunu da unutmamak gerekir ki; kütüphanelerdeki dijital kitapların boyutları da giderek artıyor. Dijital eserler daha da okunabilir hale geliyor.
Sizce hangisi? Basılı kitaplar mı yoksa e-kitaplar mı?