Navona Meydanı, Roma’nın en güzel Barok meydanıdır. Ara sokaklarda yürürken birden karşıma çıkmıştı. Sonraki günlerde de kendimi bir şekilde bu meydanda bulmuştum.
Antik Stadyum
Meydanın geçmişi Antik Roma dönemine kadar uzanmaktadır. Önce Sezar sonrasında Augustus spor faaliyetleri için ahşaptan geçici yapılar inşa ettirdiler. Bu yapılar, İmparator Nero zamanında Olimpiyatlara benzer spor musabakalarının yapıldığı amfi-tiyatrolara dönüştü.
Navona Meydanı, şeklinden de anlaşılacağı üzere bir stadyum alanına inşaa edildi. M.Ö. 86 yılında mermerden yapılmış ve etrafı yollarla çevrili muazzam bir stadyum olan “Agoni Capitolini” buraya inşaa edildi. 5. yüzyıla kadar bu stadyumun hala ayakta olduğuna dair rivayetler bulunmaktadır. Roma İmparatorluğu’nun çöküşü ve Barbar istilaları ile stadyum kendi kaderine terk edildi. Mermer yapılar paramparça oldu.
Harabeler
Ortaçağda kısmen bitki örtüsüyle kaplı harabelere “Kampüs Agonis” adı verildi. 1250’de İspanyollar bir hastane ve bir bakımevinin inşası ile bu bölgeye yerleştiler. Açık alanın etrafına soylu aileler için birkaç konak ve kule inşa edildi. Bu yapıların dış cepheleri harabelerle dolu boş alana bakacak şekilde gelişigüzel yapıldı.
Navona’nın Yenilenmesi
Papanın Avignon’dan Roma’ya geri dönmesinin ardından, Kampüs Agonis dini ve ticari bir merkez halini aldı. 1477 yılında, pazar Campidoglio’dan buraya alındı. Bundan kısa bir süre sonra meydanın merkezi kısmı düzleştirildi ve ardından satıcıların çadırlarının sayısı arttı. Dükkanlar ve konutlar, eski yönelimi yavaş yavaş değiştirerek iç mekana kapı açmaya başladı.
Dalgalar Arasında Bir Gemi
1577 yılında iki çeşme ve atlar için merkezi bir su havuzu inşa edildi. Ağustos ayının her Cumartesi ve Pazar günleri yazı kutlamak için meydan sular altında bırakılıyordu. Roma’nın her yerinden insanlar bu sahneyi izlemeye gelirlerdi. Meydanın ortasındaki dikilitaşın yapılmasıyla birlikte meydan iyice gemiye benzemeye başladı. Fıskiyelerden gelen su bir fırtına anındaki okyanusun dalgalarını temsil ediyordu
Barok Dönüşüm
Papa X. Innocenzo zamanında meydan daha sofistike bir hal aldı. İki çeşme yeniden tasarlandı. Çeşmelerin tasarımından sorumlu Bernini ve S. Agnese’ nin yeni cephesinin mimarı Borromini, meydanı Barrok tarzının bir sentezine dönüştürdü.
Sonraki yıllarda burada kurulan pazar Campo di Fiori’ ye taşındı. Halen orada pazar kuruluyor. Bunu gaz lambaları ile meydan aydınlatılması izledi.
Yüzyıllar boyunca meydanın fiziksel görünümü büyük oranda korunsa da, kullanım amacı büyük değişiklik göstermiş. Karnavallar, açık hava tiyatroları, sirkler, şarkıcılar, hikaye anlatıcıları, piyangolar, yarışlar… ve daha başka birçok aktivite geçen zaman içerisinde Navona Meydanı’nın eşsiz atmosferine katkı sağlamışlar.
Ve Dört Nehir Çeşmesi
Meydandaki en dikkat çekici eser, hiç kuşkusuz Bernini’nin “Dört Nehir Çeşmesi”. Dünyanın en meşhur çeşmelerinden biri olan bu çeşmeden bazı notlar ve fotoğraflar için bu yazıya göz atabilirsiniz: Dört Nehir Çeşmesi: Ya da Dört Kıtanın Hikayesi